İşçi Hakları
Hizmet akdi çerçevesinde belli bir ücret karşılığında işveren tarafından belirlenen işi yapan kişilere işçi denir. İşçilerin hakları devlet tarafından koruma altına alınmıştır. 4857 sayılı iş kanununda işçinin hakları, işverenin sorumlulukları açık ve net,hiç şüpheye yer bırakmayacak şekilde açıklanmıştır. İşten çıkarılan, kendi isteği ile işten ayrılan, ücretli izin almak isteyen, ücretsiz izin isteyen bütün işçilerin hakları iş kanundan belirlenmiştir. İşçi hakları bilinmediğinde kişiler hak kaybı yaşayabilmektedir. Hak kaybına uğramamak için işçilerin kendi haklarını kanunlardan öğrenmelidir.
Maaş, Sosyal Sigorta, İş Arama Hakkı
İşçinin birçok hakkı bulunmaktadır. Bunların başında maaş gelmektedir. Maaşı tam ve zamanında alması işçinin en temel hakkıdır. Maaşın eksik veya zamanında yatırılmaması durumlarında işçi dava açma hakkına sahiptir. İşçi hakları içinde bulunan Sosyal Sigorta kendi kadar bakmakla yükümlü olduğu kişileri de alakadar eden bir haktır. İşveren, işçiyi çalıştırmaya başladığı günden itibaren sigortasını yaptırmak ve kesintisiz primlerini ödemek zorundadır. İşçiyi isten çıkarak işveren işten çıkarıldığını bildirdikten sonra mesai saatleri içinde ve herhangi bir kesinti yapmadan iş arama izni vermek zorundadır.
Kıdem ve İhbar Tazminatı
İşveren işçisini yalnızca genel ahlak kurallarına veya iyi niyet kurallarına aykırı hareket ettiği zaman işten çıkarma hakkına sahiptir. Onun dışında işçisini çıkaramaz. İşçiler ise haksızlığa uğraması, küfür, tehdit, hararete maruz kalması, ikramiye, maaş veya primlerinde kesinti yapılması veya ödenmemesi durumunda işten ayrılabilir. İşçinin keyfi yere işten çıkarılması veya haklı nedenlerden işten ayrılması durumunda işçi hakları arasında bulunan Kıdem Tazminatı’nı almaya hak kazanır. İşçi işi bırakmadan, işveren de işçiyi çıkarmadan önce kanunlar tarafından belirlenen süre içinde haber vermelidir. Bu şartlara uyulmadığında İhbar Tazminatı alma hakkı doğar.
İşçinin Diğer Hakları
İşçinin yukarıda açıklanan en temel hakların dışında da hakları vardır. Bu haklar şunladır:
Maddi ve Manevi Zararın Tanzimi
İşe iade hakkı
Yıllık ücretli izin
Hafta tatili
Ara dinlenmesi
Resmi tatil ve bayram tatilleri haklarıdır. İşçi olan kişinin bu hakları kanunların belirlediği koşullarda almaya ve alamadığında ise dava açma hakkına sahiptir.