İzale-i Şuyu olarak da bilinen ortaklığın giderilmesi davası; taşınır veya taşınmaz maldaki iş birliğini ya da ortaklığı sonlandıran davadır. Bu dava sonucunda bireyler ortaklığa son vererek bireysel mülkiyete geçiş yağlayabilir. Çok taraflı dava olmasıyla bilinen bu dava tüm taraflar için aynı sonucu ortaya çıkarmaktadır. Davayı açan tarafın dava sürecinde davadan çekildiğini belirtse dahi taraflardan bir tanesinin süreci takip edeceğini bildirmesi halinde dava sonuçlanmaktadır. Ortaklığın giderilmesi davaları çoğu zaman teknik detayları da içermektedir. Bundan dolayı söz konusu davaların hazırlık süreci zaman almaktadır.
Ortaklığın giderilmesi için başvurulması gereken iki yöntem bulunmaktadır. Aynen taksim yoluyla ortaklığın giderilmesi ve satış yoluyla ortaklığın giderilmesi olarak ayrışmaktadır. Aynen taksim yönteminde ortaklığın bulunduğu mal aynen bölünerek taraflara hakları verilir. Satış yoluyla ortaklığın giderilmesi yönteminde ise malın icra aracılığı ile satılarak karşılığının taraflara bölünmesi şeklindedir. Bu dava menkul ve gayrimenkul ortaklığı bulunan tüm paydaşlara birden açılabilmektedir.
Mal üzerinde ortaklığı bulunan taraflardan yalnızca birinin bu ortaklığa son verme talebi bile davanın açılmasını mümkün kılabilir. Ortaklar, mevcut malın bölümünü gerçekleştirerek de ortaklıklarına son verebilmektedirler. Eğer taraflar arasında anlaşmazlıklar yaşanırsa bu durumda da ortaklığın giderilmesi davasına başvurulmalıdır. Ortaklığın giderilmesi davasında tüm ortakların davada yer alması zorunludur. Ülkemizde ortaklığın giderilmesi davalarına bakan mahkemeler bulunmaktadır.
İlgili Link: Malulen Emeklilik Şartları
Ortaklığın Giderilmesi Davası Hangi Mahkemede Görülür?
Ortaklığın giderilmesi için dava açılmaya karar verildiyse bu işlem, ortak olunan taşınmasın bulunduğu bölgedeki mahkemede gerçekleştirilmelidir. Bu davaya ilgilenen mahkeme ise Sulh Hukuk Mahkemesidir. Mesela taşınmaz mülk Kartal’da bulunuyorsa ilgili mahkeme Anadolu Sulh Hukuk Mahkemesidir. Dava dilekçenizi gerekli birime harç ücretini ödeyerek teslim ettikten sonraki süreçte davanız açılmış olur. Davanızın takibini yapmanız ve belirlenen duruşma gününde tüm taraflarla duruşma salonunda bulunmanız gerekmektedir.
Matbu harca tabii tutulan davaların arasında bulunan izale-i şuyu davasında harç ücreti davayı açan kişi tarafından ödenmektedir. Dava sonunda giderler çıkarılarak ödenen harcın büyük bir kısmı davacıya geri ödenir. Ortaklığın giderilmesi davasının kazananı veya kaybedeni olmamaktadır. Tüm taraflar tek bir sonuçtan etkilenir ve ortaklık son bulur. Ortaklığın giderilmesi davasında, taraflardan herhangi biri bu davayı istediği zaman açabilmektedir. Bu noktada ortaklığın giderilmesi davasında dikkat edilmesi gereken hususlar da yer almaktadır.
İlgili Link: Kötü Niyet Tazminatı
Ortaklığın Giderilmesi Davasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi, yetkili mahkeme olarak belirtilmektedir. Görevli mahkeme ise Sulh Hukuk Mahkemeleri olarak atanmıştır. Bu noktada dava dilekçesi yazarken hangi mahkemeye yazacağınızı biliyor olmanız gerekmektedir. Bir diğer nokta ise mülkün üzerinde kamulaştırma işleminin bulunup bulunmadığıdır. Mülk üzerinde kamulaştırma şerhi bulunuyorsa davaya kamulaştırma gerçekleştiren kurumun da katılması gerekmektedir. Mülk üzerindeki paydaşlardan herhangi birinin vefat etmesi halinde de mirasçılarından birinin davaya dahil olması şarttır.
Ortaklığın giderilmesi davasında ortaklar mal bölümü konusunda uzlaşma gerçekleştirebilirse, hakim buna göre bir karar verir. Eğer herhangi bir anlaşma söz konusu değilse hakim; aynen taksim ya da satış suretiyle ortaklığı sonlandırmaktadır. Tüm ortaklara sahip oldukları hakları taksim eden ortaklığı giderme davası sonucunda bireyler kişisel mülkiyet hakkına sahip olmaktadır. Mevcut mülk hisseler oranında sahiplerine paylaştırılmaktadır.