Ticaret şirketlerinin çeşitli yükümlülükleri ve bu şirketlerin yöneticilerinin sorumlulukları bulunur. Bu sorumluluklar işleyin, idare, çalışma koşulları ile birlikte vergi sorumluluklarıdır. Şirketleri ise ikiye ayırmak bu kapsamda doğru olacaktır. Şirketler şu şekilde ikiye ayrılır:
- Limited şirketler
- Anonim şirketler
Her iki şirket için de hükmi şahıs olmaları ile birlikte hak ehliyeti bulunur. Hak ehliyeti şirketlere kendilerini borç altına sokma gibi çeşitli imkanlar sağlamaktadır. Bunun sonucunda da borçların ödenmesinden sorumlu olmaktadırlar. Tüzel kişiler vergi borçlarını zamanında ödeyemeyebilirler. Bu durumda ise şirket yöneticilerinin sorumlulukları başlamaktadır. Şirketlerde yöneticilerin ve hissedarların vergi sorumluluğu ne kadardır? Tüzel kişiler borçları ödeyemediğinde şirketleri yöneten kişilerin sorumlulukları söz konusudur. Limited şirketler için ise ortaklar söz konusu vergi için sorumlu hale gelmektedir. Bu noktada vergi sorumluğundan da söz etmek şarttır. Çünkü şirketlerde yönetici olan ve hissedar olanların da birtakım vergi sorumlulukları bulunmaktadır.
İlgili Link:Ortaklığın Giderilmesi Davası Nedir
Vergi Sorumluluğu Nedir?
Ticaret işlemlerinde yapılan işlem sonucunda bir vergi yükümlülüğü gelmektedir. Şirketler yaptıkları ticari anlaşmalar ve işler sonucunda vergilerini ödemek ile sorumludur. Bu kapsamda şirketlerde vergi sorumlusu kişiler bulunur. Vergi sorumluluğu nedir? Vergi sorumluluğu vergilerin ödenmesi için vergi dairesi ile iletişim kurulmasıdır. Bu iletişimi kuran kişiler vergi sorumlusu olmaktadır.
Vergi sorumlu şirket için veya ticari iş sonucunda verginin ödenmesi için vergi dairesi ile muhatap olacak kişidir. Ticari işlemleri yapan kişiler vergi sorumlusundan farklı olabilmektedir. Bu kapsamda vergi sorumluluğuna dair özel anlaşmalar vergi daireleri için önemsizdir. Bu nedenle vergi mükellefi ile sorumlusu birbirine karıştırılmamalıdır.
Şirketlerde Yöneticilerin Vergi Sorumluluğu
Şirketlere ait vergi borçları çok kapsamlı ve değişkenli unsurlar bulundurmaktadır. Anonim şirketlerin vergi sorumluluğu öncelikli olarak hak ehliyeti sahiplerinindir. Şirketlerde yöneticilerin vergi sorumluluğu ise şirketin tüzel kişisine bağlı olacaktır. Tüzel kişiler vergi borçlarını ödeyemeyecek durumda ise şirket yöneticileri ilgili vergi borcunun sorumlusu olmaktadır. Aynı zamanda şirket yöneticileri görev kapsamında farklı hukuki ve cezai sorumluluklara da sahiptirler.
Anonim şirketler sermayesi belirli ve paylara bölünmüş olan şirketlerdir. Bu nedenle anonim şirketlerde vergi borçlarından dolayı sadece şirket malvarlığı sorumludur. Şirket yöneticileri bu kapsamda malvarlığı yönetimi ve idaresi ile vergi ve diğer borçların ödenmesi ile sorumlu olmaktadır. Anonim şirketlerde sorumluluk için yöneticilerin kapsamı genişletilebilmektedir.
İlgili Link: Kısa Çalışma Ödeneği Nedir
Şirketlerde Hissedarların Vergi Sorumluğu
Limited şirketler çok hissedarlı şirketler olabilmektedir. Şirketlerin vergi borçları ortakların sorumluluğunda olmaktadır. Şirketlerde hissedarların vergi sorumluluğu limited şirketlerde bulunan bir durumdur. Şirket ortakları şirkete taahhüt ettikleri sermaye yatırımlarını ve gerektiğinde ek ödemeleri sağlamaktadır. 6183 sayılı Kanun’un 35. Maddesi’ne göre vergilerden sorumlu olmaktadır. Şirketten tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya edilemeyeceği anlaşılan amme alacağından sorumludur.
Şirket hissedarlarının bu sorumluluğu sahip olduğu hisseler ile orantılı olmaktadır. Bu durumlarda pay devirlerinde de geçerli sorumluluklar devredilmektedir. Vergi ödemesi doğduğu ve ödemelerin yapılacağı zamanlarda pay sahiplerinin farklı şahıslar olmasında şahıslar ödemeden sorumludur. Hissedarlar şirket yönetiminde bu kapsamda sorumluluk ve yükümlülüklerin bilincinde olmalıdır. Dolayısıyla devir işlemleri sırasında vergi işlemleri sorgulanmalıdır. Söz konusu sorumlulukların eksiksiz bir şekilde yerine getirilmesi ise şarttır!